Coaching w życiu osobistym i zawodowym

Coaching to coraz bardziej popularna metoda rozwoju osobistego i zawodowego. Jak wiadomo coraz więcej osób korzysta z pomocy profesjonalnego coacha, aby osiągnąć swoje cele, rozwinąć umiejętności lub poprawić jakość życia. Dlatego w tym artykule przybliżymy kilka kwestii. Po piersze zastanowimy się czym jest coaching, jaki jest jego cel i jakie rodzaje. Po drugie dowiemy się skąd się wzięła ta metoda rozwoju oraz przedstawimy coaching biznesowy i życiowy. W dalszej części poznamy proces coachingu oraz dowiemy się jakie narzędzia stosuje coach. Odpowiemy też na pytanie co na temat coachingu mówią badania naukowe oraz jak wybrać dobrego coacha. Na końcu damy odpowiedzi na najczęstsze pytania.

Czym jest coaching i jaki jest jego cel?

W ostatnich latach termin „coaching” zyskał na popularności. Mówi się w różnych okolicznościach. Można o nich przeczytać w mediach społecznościowych, ale też w książkach. Niestety w sporej części przypadków to, co mówi się na temat coachingu tak naprawdę nie dotyczy profesjonalnego coachingu, ale działań różnych osób, które nie mają merytorycznego przygotowania do wykonywania zawodu coacha, a za coachów się podają. Dlatego zacznijmy od wyjaśnienia czym jest coaching i jaki jest jego cel.

Definicje coachingu

Na świecie istnieje wiele organizacji zrzeszających profesjonalnych coachów. Do najbardziej znanych i poważanych należy International Coach Federation (ICF), a w Polsce – obok niej – Izba Coachingu. Dlatego zobaczmy jak te dwie organizacje dbające o profesjonalizm pracy coachów – definiują sam coaching. Potem podzielę się moją własną (Wiktora Tokarskiego) definicją tej metody rozwoju.

1. Według ICF, coaching to „towarzyszenie klientowi w kreatywnym procesie, który skłania do myślenia i inspiruje do maksymalizacji zawodowego i osobistego potencjału”. Jest to proces oparty na współpracy, który ma na celu pobudzanie myślenia klienta, zamiast kierować go do określonych rozwiązań.
2. Na stronach polskiej Izby Coachingu znajdujemy natomiast inną definicję. „Coaching to metoda wspierania rozwoju realizowana w formie cyklu spotkań pomiędzy coachem a klientem, podczas których coach, poprzez aktywne słuchanie, zadawanie pytań oraz stosowanie innych specyficznych narzędzi i zadań rozwojowych, towarzyszy klientowi w wyznaczaniu ważnych dla niego celów, odnajdywaniu wewnętrznych zasobów potrzebnych do ich realizacji oraz ustalaniu i wdrażaniu planów działań. Coach wspiera klienta w odkrywaniu i efektywnym wykorzystaniu osobistego potencjału celem podnoszenia jakości jego życia. Coaching może mieć formę pracy indywidualnej, z grupą lub zespołem”.
3. Dla mnie – Wiktora Tokarskiego – coaching to opierający się na partnerstwie proces rozwoju osób lub grup ukierunkowany na wykorzystanie ich potencjału, osiąganie celów osobistych i biznesowych, a także na rozwiązywaniu napotykanych problemów.

Cel coachingu

Coaching jest więc metodą rozwoju osobistego i zawodowego polegającą na wsparciu klienta (coachee) zarówno w życiu osobistym jak i zawodowym. Jego celem jest pomoc klientowi w rozwoju osobistym i zawodowym. Dokonuje się ona przez odkrywanie jego zasobów, wsparcie w wyznaczeniu celów, określanie sposobów ich wykonania i wsparcie w procesie dążenia do ich realizacji. Celem bywa też też pokonywanie przeszkód i rozwiązywanie problemów życiowych czy zawodowych.

Rodzaje coachingu

Istnieję różne klasyfikacje dotyczące coachingu. Przedstawię klika z nich, które są najistotniejsze ze względu na wybór ewentualnego wsparcia coachingowego:

Rodzaje ze względu na liczbę osób biorących udział w procesie

• coaching indywidualny – bierze w nim udział jedna osoba;
• coaching dla par – biorą w nim udział dwie związane ze sobą osoby (małżonkowie, partnerzy życiowi);
• coaching grupowy – w procesie bierze udział więcej niż dwie osoby; osoby te realizują swoje własnej cele, ale w czasie wspólnych sesji coachingu;
• coaching zespołowy – w procesie bierze udział więcej niż dwie osoby; uczestnicy – w czasie wspólnych sesji – realizują cele zespołowe.

________

Rodzaje ze względu na główną tematykę podejmowaną na sesjach

• life coaching czyli coaching życiowy – w procesie podejmowane są głównie cele związane z życiem osobistym klienta (np. praca nad pewnością siebie, realizacją celów, zarządzaniem sobą w czasie, relacjami interpersonalnymi, zarządzaniem stresem, zarządzaniem emocjami, komunikacją, zmianami życiowym);
• business coaching czyli coaching biznesowy – proces koncentruje się na sprawach zawodowych (nie wykluczając podejmowania tematów osobistych).

UWAGA – wybór głównej tematyki np. business coachingu nie wyklucza podejmowania na sesjach tematów związanych z życiem osobistym. Podobnie – w procesie life coachingu można podejmować sprawy związane z życiem zawodowym (relacje w pracy, zmiany, planowanie rozwoju kariery).

Przeczytaj artykuł, pt. „Life coaching dla firm – fanaberia czy nowy trend?”.

________

Rodzaje business coachingu

• executive coaching – coaching kadry zarządzającej (menedżerowie wszystkich poziomów);
• executive team coaching – zespołowy coaching kadry zarządzającej (menedżerowie wszystkich poziomów);
• coaching menedżerski – coaching dla menedżerów niższego stopnia;
• leadership coaching – coaching dla osób będących liderami (ten rodzaj coachingu stosuje się nie tylko w środowisku biznesu, ale np. w organizacjach pozarządowych);
• team coaching – praca z zespołem pracowników;
• coaching pracowniczy coaching personalny – praca z indywidualnymi pracownikami nie zarządzających zespołami;
• sales coaching – coaching dla handlowców.

UWAGA – w niektórych szkołach coachingu executive coaching przedstawiany jest jako coaching wyłącznie najwyższej kadry menedżerskiej. Dlatego w zestawieniu pojawia się także coaching menedżerski.

________

Rodzaje ze względu na sposób kontaktu coacha z klientem

• coachingu online – proces coaching realizowany jest zdalnie, za pośrednictwem aplikacji umożliwiających komunikację online; tutaj też zaliczyć można coaching przez telefon;
• coaching osobisty – realizowany w kontakcie osobistym (offline), np. w gabinecie coacha lub – często w przypadku coachingu biznesowego – w miejscu pracy klienta.

________

Rodzaje ze względu na sposób realizacji sesji

• coachingu klasycznym – praca coacha z klientem/klientami zarówno online jak i osobiście;
• coaching on the job – sesje odbywają się w miejscu pracy, w czasie rzeczywistym, w trakcie pracy klienta – coach towarzyszy coachee w wykonywanej przez niego pracy obserwując i pomagając implementowanie nowo poznanych umiejętności;
• shadow coachingu – stosowany w środowisku pracy, ale także osobistym (praca z parami lub rodzinami); coach prowadzi obserwację, by potem dać klientowi feedback; ten rodzaj coachingu może być świetnym wstępem do dalszej pracy w procesie.

________

Skąd się wziął coaching – historia i rozwój

Coaching, jako praktyka ukierunkowana na rozwój osobisty i zawodowy, ma korzenie sięgające kilkudziesięciu lat wstecz. Jest więc dyscypliną stosunkowo młodą.

Początki i ewolucja

Początki coachingu związane są z dziedziną sportu. Pojęcie to zaczęto używać w kontekście procesu trenowania i rozwoju umiejętności sportowców. W latach 70. i 80. XX wieku coaching zaczął przenikać do świata biznesu. W tym czasie powstał termin „coaching wykonawczy” (executive coaching). Odnosił się do procesu wspierania liderów i menedżerów w rozwoju ich umiejętności. Od lat 90. XX wieku zaczął być rozumiany jako metoda wsparcia dla każdego, kto chce rozwijać swoje umiejętności i osiągać cele. Tym razem było to niezależnie od dziedziny czy stanowiska.

Coaching w Polsce

W Polsce coaching zyskał na popularności na początku XXI wieku. Choć początkowo bywał mylony z mentoringiem czy szkoleniami, z czasem zaczęto doceniać jego unikalne korzyści. Obecnie jest powszechnie stosowanym narzędziem w biznesie, edukacji oraz w rozwoju osobistym.

Instytucje wspierające rozwój profesjonalnego coachingu

Na przestrzeni lat powstało wiele instytucji i organizacji mających na celu promowanie i rozwijanie profesjonalizmu w coachingu. International Coach Federation (ICF) jest jedną z najbardziej znanych i szanowanych na świecie. ICF nie tylko udziela certyfikatów coachom, ale również ustanawia standardy etyczne i kompetencyjne w tej dziedzinie. W Polsce działa też Izba Coachingu, która skupia profesjonalistów i entuzjastów tej metody. Izba prowadzi działania edukacyjne, organizuje konferencje i warsztaty, a także stara się wpływać na kształtowanie standardów zawodowych w branży.

W kontekście edukacji i szkolenia dla coachów, na uwagę zasługuje krakowski Instytut Psychoedukacji i Rozwoju Integralnego. To jedno z najstarszych i najbardziej renomowanych miejsc w Polsce, gdzie przyszli coachowie mogą zdobyć potrzebną wiedzę i umiejętności. Kursy prowadzone przez Instytut są znane ze swojej kompleksowości i wysokiego poziomu merytorycznego. Absolwenci „Szkoły Profesjonalnego Coachingu” (tak nazywa się kurs IPRI) cieszą się uznaniem na rynku pracy.

Coaching w biznesie – business coaching

Business coaching, znany jest również jako coaching biznesowy. Jest to specjalistyczna forma, która skupia się na rozwoju i osiąganiu celów w kontekście zawodowym. Ten rodzaj wsparcia jest niezwykle cenny dla osób na różnych etapach kariery zawodowej i na różnych stanowiskach. Chodzi zarówno o pracowników szeregowych, przez menedżerów średniego szczebla, aż po kadry kierownicze i liderów organizacji.

Dla kogo jest coaching biznesowy

Coaching biznesowy jest skierowany do szerokiej grupy osób. Mogą z niego skorzystać:

• pracownicy na różnych etapach kariery, którzy chcą rozwijać swoje umiejętności i efektywność w pracy;
• menedżerowie i liderzy, którzy chcą doskonalić swoje umiejętności zarządzania zespołami i organizacjami;
• właściciele firm i przedsiębiorcy, którzy chcą zwiększyć efektywność swojego biznesu;
• osoby stojące przed zmianą kariery lub rozważające założenie własnej działalności;
• zespoły i grupy robocze, które chcą poprawić swoją współpracę i efektywność.

Tematy na business coaching

Różne osoby i organizacje mogą mieć różne potrzeby, dlatego tematyka sesji może być bardzo różna. Poniżej przedstawiam przykładowe tematy:

• zarządzanie czasem i efektywność;
• rozwój umiejętności liderskich;
• zarządzanie stresem i równowaga między życiem zawodowym a prywatnym;
• rozwój umiejętności komunikacyjnych;
• zarządzanie konfliktami;
• motywowanie i inspirowanie zespołu;
• zarządzanie zmianą;
• rozwój strategiczny firmy;
• budowanie kultury organizacyjnej;
• rozwój osobisty i kariery zawodowej;
• zarządzanie projektami;
• tworzenie efektywnych zespołów;
• rozwiązywanie problemów i podejmowanie decyzji;
• rozwój umiejętności negocjacyjnych i sprzedażowych;
• zarządzanie relacjami z klientami;
• rozwój umiejętności prezentacji i wystąpień publicznych;
• udoskonalanie procesów biznesowych;
• zarządzanie talentami i kompetencjami;
• tworzenie i realizacja planów biznesowych.
• rozwój umiejętności coachingowych dla menedżerów (lider w roli coacha).

To tylko przykładowe tematy, którymi można zajmować się w coachingu biznesowym.

Coaching w życiu osobistym – life coaching

Life coaching, czyli coaching życiowy, to forma wsparcia skierowana na poprawę jakości życia osobistego Ten rodzaj pomaga ludziom na różnych etapach ich życia zrozumieć, czego naprawdę pragną, i podjąć skuteczne działania, aby to osiągnąć.

Dla kogo jest coaching życiowy

Coaching życiowy może przynieść korzyści praktycznie każdemu, niezależnie od wieku, profesji czy sytuacji życiowej. Mogą z niego skorzystać:

• osoby szukające równowagi między różnymi aspektami swojego życia: pracą, rodziną, hobby, zdrowiem;
• osoby stojące przed ważnymi decyzjami życiowymi;
• osoby, które pragną poprawić swoje relacje z innymi;
• osoby, które chcą zwiększyć swoją pewność siebie i samoocenę;
• osoby pragnące lepiej zarządzać swoim czasem i zasobami;
• osoby, które chcą znaleźć swoją drogę życiową i realizować swoje pasje;
• osoby, które chcą poprawić swoje zdrowie i dobre samopoczucie.

Tematy na life coaching

Podobnie jak w przypadku coachingu biznesowego i tematyka sesji może być bardzo różna. Zależy ona od potrzeb i celów klienta. Poniżej przedstawiam 20 możliwych tematów:

• zrozumienie swoich wartości i tego, co jest naprawdę ważne;
• zarządzanie czasem i równowaga między pracą a życiem prywatnym;
• budowanie i utrzymanie zdrowych relacji w rodzinie, związku, pracy;
• rozwój pewności siebie i samooceny;
• zarządzanie stresem i emocjami;
• przygotowanie do ważnych zmian życiowych;
• poprawa zdrowia i dobrostanu;
• praca nad celami i marzeniami;
• rozwój umiejętności komunikacyjnych;
• praca nad blokadami i ograniczającymi przekonaniami;
• radzenie sobie z przeciwnościami i wyzwaniami życiowymi;
• znalezienie sensu i celu w życiu;
• rozwój kreatywności i ekspresji siebie;
• zarządzanie finansami osobistymi;
• przygotowanie do emerytury lub do innej dużej zmiany życiowej;
• praca nad aspektami duchowymi i duchowym rozwojem;
• rozwój umiejętności radzenia sobie z konfliktami;
• zwiększenie satysfakcji i radości z życia;
• poprawa jakości snu i nawyków zdrowotnych;
• przygotowanie do rodzicielstwa lub radzenie sobie z wyzwaniami związanymi z wychowaniem dzieci.

Te tematy to jedynie przykłady, a lista możliwych kwestii do poruszenia podczas sesji coachingowych jest znacznie dłuższa. Wszystko zależy od indywidualnych potrzeb i celów osoby korzystającej z tej metody rozwoju. Coaching życiowy ma na celu pomoc w dążeniu do lepszego, bardziej spełnionego i szczęśliwego życia.

Przeczytaj więcej w artykule, pt. „Jakie są rodzaje coachingu i co wybrać dla siebie?”

Jak wygląda proces coachingu

Proces coachingu to złożona i indywidualna podróż, która dostosowana jest do potrzeb i oczekiwań klienta. Każdy coach ma swój własny styl pracy, ale istnieje kilka etapów, które są wspólne dla większości procesów coachingowych.

Sesja próbna – zanim wybierzesz

Sesja próbna to ważny element w procesie wyboru coacha. Jest to czas, który pozwala obu stronom zrozumieć, czy są w stanie efektywnie współpracować. Sesja próbna trwa zazwyczaj od 30 minut do godziny i jest zwykle bezpłatna albo w promocyjnej cenie. To czas, kiedy potencjalny klient może zadać pytania dotyczące doświadczenia i metodyki coacha, a także wyrazić swoje oczekiwania i cele. Z drugiej strony, coach ma okazję zrozumieć, czy jest w stanie sprostać potrzebom klienta. Jest to kluczowy etap, który pozwala na zbudowanie fundamentów dla skutecznej współpracy.

Dowiedz się więcej na ten temat:
„Sesja próbna coachingu: jak przygotować się do pierwszego spotkania z coachem?”

Pierwsza sesja coachingu  – prawdziwy początek

Pierwsza sesja jest formalnym rozpoczęciem procesu coachingu. W trakcie tej sesji ustalane są zasady współpracy, takie jak częstotliwość spotkań, sposób płatności, kwestie poufności, zadania domowe, sposób umawiania sesji, oraz możliwość odwoływania lub przesuwania terminu sesji. Na tej sesji ustalane są również cele coachingowe, które będą podstawą dla przyszłych sesji. Jeśli wystarczy czasu, rozpoczyna się praca nad pierwszymi kwestiami.

Regularne sesje coachingu – kontynuacja

Regularne sesje coachingowe odbywają się w określonej częstotliwości, zazwyczaj co tydzień lub co dwa tygodnie. Są to sesje, podczas których coach i klient pracują razem, aby osiągnąć założone cele. Coach wykorzystuje różne narzędzia i techniki, aby pomóc klientowi zrozumieć swoje problemy, zidentyfikować możliwe rozwiązania i podjąć działania. Jeśli było zadanie domowe na poprzedniej sesji, rozmawia się o jego wynikach i efektach.

Zakończenie procesu

Zakończenie procesu coachingu jest decyzją klienta, podjętą w porozumieniu z coachem. Zazwyczaj następuje, gdy cele coachingowe zostały osiągnięte. Proces coachingu może trwać od kilku tygodni do kilku miesięcy, w zależności od indywidualnych potrzeb klienta. Na ostatniej sesji odbywa się podsumowanie procesu oraz rozmowa o dalszych planach i możliwościach rozwoju klienta.

Sesje follow-up, czyli wsparcie po procesie

Sesje follow-up są opcjonalnym elementem procesu coachingu, który może być stosowany po zakończeniu oficjalnej części procesu. Ich głównym celem jest utrzymanie i wzmocnienie postępów, które klient osiągnął podczas sesji coachingowych. Sesje follow-up mogą być również okazją do rozwiązania nowych problemów, które mogły pojawić się po zakończeniu procesu coachingu.

Relacja klient – coach

Relacja między klientem a coachem jest kluczowa dla sukcesu procesu coachingu. Powinna być oparta na wzajemnym szacunku, zaufaniu i otwartości. Coach jest partnerem klienta w jego procesie rozwoju. Towarzyszy mu i pomaga mu w osiągnięciu celów. Jednak to klient jest odpowiedzialny za swój własny proces. Coach także przekazuje feedback klientowi, pomagając mu zrozumieć, co działa, a co może wymagać poprawy.

Podsumowując, proces coachingu to złożona, ale skuteczna metoda rozwoju osobistego i zawodowego. Obejmuje kilka etapów, od sesji próbnej, przez regularne sesje, aż do zakończenia procesu i ewentualnych sesji follow-up. Każdy etap jest dostosowany do indywidualnych potrzeb klienta, a jego sukces zależy od jakości relacji między klientem a coachem.

Techniki i narzędzia w coachingu

Coaching to metoda rozwoju, której skuteczność zależy nie tylko od umiejętności coacha, ale także od dobrze dobranych narzędzi i technik. Istnieje wiele różnych technik coachingowych. Wybór konkretnego narzędzia zależy od wielu czynników. Są to indywidualne potrzeby i cele klienta, dynamika procesu, a także styl i doświadczenie coacha. Oto kilka przykładowych:

1. Mocne pytania

Jednym z podstawowych narzędzi coachingowych są mocne pytania. To pytania, które mają na celu pobudzić klienta do refleksji, krytycznego myślenia i zrozumienia własnych celów, przekonań i możliwości. Mocne pytania zwykle są otwarte, konkretne, skoncentrowane na celu i wolne od założeń i ocen.

2. Metoda GROW

Metoda GROW jest kolejnym popularnym narzędziem w coachingu. Skrót GROW pochodzi od angielskich słów Goal (Cel), Reality (Rzeczywistość), Options (Opcje) i Way forward (Droga do przodu). Ten model pomaga w strukturalnym podejściu do procesu coachingu, prowadząc klienta przez etapy rozpoznawania celu, zrozumienia aktualnej sytuacji, generowania opcji i ustalania konkretnych kroków do podjęcia.

3. Model SMART

Model SMART to kolejne narzędzie, które pomaga w precyzyjnym określaniu celów. SMART to skrót od Specific (specyficzny), Measurable (mierzalny), Achievable (osiągalny), Relevant (istotny) i Timely defined (określony w czasie). Ten model pomaga klientom w zdefiniowaniu i precyzyjnym sformułowaniu ich celów; stosuje się go zwykle na początku coachingu.

4. Metoda Walta Disneya

Metoda Walta Disneya – ta technika polega na patrzeniu na problem z trzech różnych perspektyw: marzyciela, realisty i krytyka. Pierwsza rola, marzyciela, pozwala klientowi na swobodne marzenia i tworzenie wizji bez ograniczeń. Druga rola, realisty, ma na celu zbadanie, co jest możliwe do zrealizowania. Ostatnia rola, krytyka, pomaga klientowi zidentyfikować potencjalne przeszkody i problemy, które mogą pojawić się na drodze do osiągnięcia celu. Ta technika jest szczególnie skuteczna, gdy klient ma trudności z decyzją lub potrzebuje nowej perspektywy na problem.

5. Technika „Sześć kapeluszy myślenia”

Technika „Sześć kapeluszy myślenia” to metoda stworzona przez Edwarda de Bono. Polega ona na zmianie perspektywy myślenia, poprzez założenie symbolicznego kapelusza o określonym kolorze. Każdy kolor reprezentuje inny styl myślenia. I tak: biały kapelusz symbolizuje obiektywne myślenie, czerwony – emocjonalne, czarny – krytyczny, żółty – optymistyczny, zielony – kreatywny, a niebieski – kontrolny.

6. Technika „Rozmowa z przyszłym JA”

Technika „Rozmowa z przyszłym Ja”. W tej technice klient jest zachęcany do wyobrażenia sobie swojego przyszłego siebie, który już osiągnął cele, nad którymi pracuje. Klient może następnie zadawać pytania swojemu przyszłemu „Ja”, aby uzyskać wskazówki i porady. Ta technika może pomóc w zrozumieniu, co naprawdę jest ważne dla klienta i jakie kroki powinien podjąć, aby osiągnąć swoje cele.

Ważne jest jednak, aby pamiętać, że techniki i narzędzia to tylko środki do celu. W centrum procesu rozwojowego jest zawsze osoba, czyli klient. Profesjonalny coach skupia się na potrzebach, celach i rozwoju swojego klienta, a nie na narzędziach, które stosuje. To jest to, co odróżnia profesjonalny coaching od pseudocoachingu, który często koncentruje się na narzędziach, kosztem relacji z klientem i jego indywidualnych potrzeb.

Korzyści płynące z coachingu – co mówią badania

Coaching to metoda rozwoju personalnego i zawodowego, która ma liczne korzyści potwierdzone badaniami naukowymi. Według meta-analizy przeprowadzonej przez Theeboom, Beersma i van Vianen (2014), coaching ma znacząco pozytywny wpływ na wyniki. Dotyczy to takich obszarówjak wydajność, samospełnienie, jakość życia zawodowego i osobistego, a także zdolność do radzenia sobie ze stresem.

Dowiesz się więcej: „Coaching w firmie – jakie przynosi korzyści?”

Badanie przeprowadzone przez wspominaną wyżej International Coaching Federation (ICF) w 2020 roku potwierdziło, że 86% firm potwierdziło zwrot inwestycji w coaching. Aż 96% klientów powiedziało, że skorzystałoby z niego ponownie. Dodatkowo, 70% z nich zauważyło poprawę w obszarach pracy i produktywności. Natomiast 61% stwierdziło, że coaching pomógł im zarządzać lepiej swoim życiem osobistym.

Dowiesz się więcej: „Life coaching online – poznaj korzyści z jego wykorzystania”

Inne badanie, które przeprowadzono na Uniwersytecie Harvarda. Wykazało, że coaching może przynieść znaczące korzyści dla zdrowia psychicznego. Chodzi m. in. o poprawę samopoczucia i zdolności do radzenia sobie z lękiem i stresem.

Wszystko to wskazuje na to, że korzyści płynące z tej metody rozwoju są szeroko uznawane i potwierdzone przez naukę. Jednak to, co najważniejsze, to fakt, że coaching jest skrojony na miarę indywidualnych potrzeb klienta. Oznacza to, że korzyści mogą się różnić w zależności od celów i oczekiwań każdej osoby.

Dowiedz się więcej: „Czy coaching jest skuteczny? Co na ten temat mówią badania”

Kim jest coach i jak wybrać dobrego coacha?

Coach to profesjonalista, który pomaga innym w osiągnięciu ich osobistych i zawodowych celów. Jest to osoba, która ma za zadanie wspierać, inspirować, a przede wszystkim pomagać w procesie samorozwoju. Wybór odpowiedniego coacha może być kluczowy dla sukcesu procesu coachingu.

Na co zwrócić uwagę przy wyborze coacha

Decydując się na coaching, warto zwrócić uwagę na kilka aspektów, które mogą świadczyć o profesjonalizmie i kompetencjach coacha. Pierwszym z nich są certyfikacje. Posiadanie certyfikatu od uznanej organizacji est gwarancją, że coach przeszedł odpowiednie szkolenie i jest zgodny ze standardami. Wśród uznanych organizacji można wymienić International Coaching Federation (ICF), Izbę Coachingu oraz Instytut Psychoedukacji i Rozwoju Integralnego. Program „Szkoły Profesjonalnego Coachingu” oferowany przez IPRI jest certyfikowany przez IC.

Wykształcenie i doświadczenie coacha to kolejne ważne czynniki. Dobry coach powinien posiadać bogate doświadczenie w pracy z ludźmi oraz umieć dostosować swoje metody do indywidualnych potrzeb klienta.

Specjalizacje coacha również mogą być istotne, zwłaszcza jeśli poszukujesz wsparcia w konkretnej dziedzinie, na przykład w rozwoju kariery, zarządzaniu stresem czy poprawie relacji interpersonalnych.

Sesja próbna coachingu

Wiele osób decyduje się na sesję próbną, która pozwala na bezpośrednie poznanie coacha i jego metody pracy. Jest to idealna okazja, by zobaczyć, czy styl pracy coacha oraz jego osobowość pasują do naszych potrzeb i oczekiwań.

Czy coach i trener biznesu to to samo?

Choć terminy te są często używane zamiennie, nie oznaczają one tego samego. Trener biznesu zazwyczaj skupia się na konkretnych umiejętnościach i wynikach w kontekście biznesowym. Postawione mu cele osiąga prowadząc szkolenia lub warsztaty. Coach natomiast pomaga klientowi znaleźć własne rozwiązania. Koncentrując się na rozwoju osobistym i zawodowym, dopasowuje sposób działania do klienta i jego celów. Coach nie ma z góry założonego planu rozwoju dla klienta.

Czym różni się coaching od mentoringu?

Mentoring to proces, w którym doświadczona osoba (mentor) przekazuje swoją wiedzę i doświadczenie mniej doświadczonej osobie (mentee). Natomiast w coachingu, coach nie przekazuje swojej wiedzy czy doświadczenia. Zamiast tego pomaga klientowi znaleźć własne rozwiązania poprzez zadawanie pytań, słuchanie i odbijanie pomysłów. W przeciwieństwie do mentora, coach nie musi być ekspertem w dziedzinie, w której pracuje klient. Kluczowa różnica polega na tym, że mentoring zazwyczaj koncentruje się na przekazywaniu konkretnej wiedzy i doświadczenia. Coaching koncentruje się na pomocy klientom w samodzielnym odkrywaniu własnych odpowiedzi i rozwijaniu własnego potencjału

Dowiesz się więcej: „Coaching i mentoring – różnice, podobieństwa, wady i zalety”

Czym coaching różni się od psychoterapii?

Coaching i psychoterapia to dwie różne metody pracy z klientem,. Obie mają wiele wspólnego ale skupiają się na innych aspektach funkcjonowania człowieka i mają odmienne cele.

Psychoterapia jest formą pomocy psychologicznej skierowaną do osób, które doświadczają trudności emocjonalnych, psychicznych czy behawioralnych. Często koncentruje się na przeszłości klienta, na zrozumieniu źródeł problemów i na leczeniu zaburzeń. Psychoterapeuta jest wykwalifikowanym specjalistą, który ma odpowiednie wykształcenie i doświadczenie w diagnozowaniu i „leczeniu” różnych nieprawidłowości związanych z psychiką człowieka.

Coaching natomiast skupia się na teraźniejszości i przyszłości. Jego celem jest pomoc klientowi w osiągnięciu określonych celów, rozwijaniu nowych umiejętności, zwiększaniu efektywności czy poprawie jakości życia. Coaching nie jest terapią i nie skupia się na leczeniu zaburzeń psychicznych. Zamiast tego, coach pomaga klientowi zrozumieć, co go blokuje, zidentyfikować możliwości i stworzyć plan działania.

Dowiesz się więcej: „Coaching a psychoterapia – co jest lepsze?”

Czy coach musi być psychologiem?

Nie, coach nie musi być psychologiem. Psychologia dostarcza wielu cennych narzędzi i technik, które mogą być użyteczne w coachingu. Coach jednak nie musi być psychologiem.  Kluczowe jest to, aby coach posiadał odpowiednie kwalifikacje i doświadczenie w zakresie coachingu. Ważne, by potrafił tworzyć bezpieczną przestrzeń do pracy dla klienta i stosować etyczne zasady zawodowe. Istotne jest również, aby coach rozumiał swoje ograniczenia i kierował klientów do odpowiednich specjalistów, jeśli ich potrzeby wykraczają poza zakres coachingu.

Wybór odpowiedniego coacha to inwestycja w siebie, która może przynieść znaczne korzyści. Pamiętaj, że dobry coach to taki, z którym czujesz się komfortowo i który jest w stanie dostosować swoje metody do Ciebie. Przed podjęciem decyzji warto skorzystać z sesji próbnej, aby upewnić się, że wybrany coach będzie odpowiedni dla Ciebie.

Przed wyborem coacha przeczytaj koniecznie:
„Coaching czy kołczing – jak odróżnić profesjonalny coaching od pseudocoachingu”

a także: „Coach i kropka. Czyli jak odróżnić coacha od hochsztaplera?”

Tematy, które nie nadają się do pracy w coachingu

Chociaż coaching jest uniwersalnym narzędziem, które można zastosować do wielu aspektów życia i biznesu. Istnieją pewne tematy, które wykraczają poza zakres coachingu i wymagają innego rodzaju wsparcia.

Pierwszą kategorią są problemy zdrowotne, zarówno fizyczne, jak i psychiczne. Jeżeli klient cierpi na poważne zaburzenia psychiczne, powinien skierować się do specjalisty ds. zdrowia psychicznego (psycholog kliniczny, psychiatra lub psychoterapeuta). Podobnie, problemy zdrowotne, takie jak przewlekłe choroby, poważne dolegliwości czy ból, powinny być diagnozowane i leczone przez lekarza.

Druga kategoria to sytuacje kryzysowe, takie jak przemoc domowa, samobójstwo czy nadużycia substancji psychoaktywnych. W tych sytuacjach ważne jest skierowanie klienta do odpowiednich służb wsparcia kryzysowego.

Trzecia kategoria to tematy związane z głęboko osadzonymi traumami i nieprzepracowanymi zdarzeniami z przeszłości, które wpływają na bieżące funkcjonowanie klienta. W takim przypadku, psychoterapia może być bardziej odpowiednim narzędziem wsparcia, ponieważ pozwala na dogłębne zrozumienie i przetworzenie takich doświadczeń.

Pamiętaj, że dobry coach zawsze jest świadomy swoich ograniczeń i kompetencji. Jeżeli zidentyfikuje, że klient potrzebuje pomocy, której sam nie jest w stanie zapewnić, powinien skierować klienta do odpowiedniego specjalisty.

FAQ – Najczęściej Zadawane Pytania

Czym jest coaching?

Coaching to proces wspierający klienta w osiągnięciu jego osobistych lub zawodowych celów. Polega na serii rozmów z coachem. Podczas nich klient ma okazję do głębokiej refleksji nad swoją sytuacją, przekonaniami, celami i możliwościami.

Dla kogo jest coaching?

Coaching jest dla każdego, kto chce wprowadzić zmiany w swoim życiu. Jest dla osób, które chcą osiągnąć określone cele, zwiększyć swoją skuteczność, poprawić jakość życia lub rozwinąć umiejętności.

Czy coaching to terapia?

Nie, coaching to nie terapia. Choć obie metody mogą wydawać się podobne, to różnią się podstawowym podejściem. Terapia skupia się na leczeniu i rozwiązywaniu problemów psychicznych, natomiast coaching jest procesem rozwojowym, który koncentruje się na przyszłości i rozwoju osobistym.

Ile trwa proces coachingu?

Proces coachingu jest różny dla każdej osoby. Może trwać od kilku tygodni do kilku miesięcy, w zależności od celów klienta i dynamiki procesu.

Czy coaching jest poufny?

Tak, wszystko, co jest omawiane podczas sesji coachingu, jest traktowane jako poufne. Coach zobowiązany jest do zachowania tajemnicy zawodowej.

Jakie są korzyści z coachingu?

Korzyści z coachingu mogą obejmować lepsze rozumienie siebie, zwiększenie pewności siebie i lepsze zarządzanie stresem. Mogą też obejmować poprawę umiejętności interpersonalnych, realizację osobistych i zawodowych celów oraz zwiększenie satysfakcji z życia.

Czy mogę odwołać sesję coachingu?

Tak, sesje coachingowe można odwołać lub przesunąć, zgodnie z zasadami ustalonymi na początku procesu coachingu. Zazwyczaj coach wymaga pewnego okresu powiadomienia o anulowaniu sesji.

Czy coaching jest dla mnie?

Jeśli czujesz, że jesteś gotowy na zmiany, chcesz pracować nad swoim rozwojem osobistym lub zawodowym, coaching może być dla Ciebie. Najlepszym sposobem na sprawdzenie tego jest skorzystanie z sesji próbnej.

Podsumowanie

Podsumowując, coaching to potężne narzędzie, które pomaga osobom we wszystkich aspektach ich życia, od kariery zawodowej po życie osobiste. Współpraca z profesjonalnym coachem, może przynieść wiele korzyści, takich jak lepsze zrozumienie siebie, odkrycie nowych perspektyw, rozwinięcie umiejętności, a przede wszystkim, osiągnięcie celów, które wcześniej wydawały się nieosiągalne. Pamiętaj, że klucz do sukcesu leży w podjęciu decyzji i podjęciu pierwszego kroku. Jeśli jesteś gotów na zmiany, coach, aby Ci w tym pomóc.